KOTWICE

Kotwica- urządzenie do utrzymywania statku w miejscu na wolnej przestrzeni wodnej, hamowania oraz wykonywania niektórych manewrów. Wykonana ze stali kutej, walcowanej, bądź też jako odlew ze staliwa. Na małych śródłądowych jachtach mieczowych spotyka się niekiedy kotwice w postaci odlewów z mosiądzu. Kotwica składa się z trzonu i jednej lub kilku łap (zakończonych przeważnie pazurem), wbijających się w dno. Siła trzymająca zależna jest od typu kotwicy, jej masy, a także od rodzaju dna w miejscu zakotwiczenia. Siła ta jest tym większa im mniejszy jest kąt między liną kotwiczną a dnem. Kotwice w ciągu wieków przechodziły ewolucje i przybierały różne postacie. Obecnie jest dużo rodzajów i odmian kotwic, różniących się przeznaczeniem i budową a zwłaszcza sposobem wbijania się w dno.

Kotwica admiralicji (złożona i rozłożona)

Kotwica admiralicji- składa się z trzonu, ramion i poprzeczki. Trzon łączy się z dwoma ramionami, z których każde zakończone jest łapą, a te pazurem. Miejsce, w którym trzon łączy się z ramionami nazywa się trentem, a jego podstawa piętą. Drugi koniec trzonu ma otwór, przez który przechodzi poprzeczka, dłuższa niż rozstaw ramion. Dzięki temu wrzucona do wody kotwica, po osiągnięciu dna i naprężeniu łańcucha obraca się tak, że jedna z łap zagłębia się w dno. Kotwica admiralicji jest najstarszym typem wśród współcześnie używanych kotwic. Została wprowadzona rozkazem Admiralicji Brytyjskiej jako obowiązująca w Brytyjskiej Marynarce Wojennej, stęd jej nazwa. Była stosowana powszechnie do końca XIXw., obecnie jest wypierana przez kotwicę patentową.

kotwica patentowa Hallakotwica patentowa Danfortha

Kotwica patentowa (zwana niekiedy bezrozpórkową)- jest typem kotwicy najczęściej używanym na jachtach. Trzon i ramiona stanowią odrębne części połączone ze sobą za pomocą osi. Ramiona mogą wychylać się w obie strony o ok 450. Gdy kotwica taka dotknie dna, trzon jej pada na płask, a łańcuch pociągając go powoduje wbicie się łap w dno. Wszystkie odmiany kotwic patentowych zbudowane są na tej samej zasadzie. Różnią się głównie sposobem ruchomego połączenia ramion z trzonem. Nazwy różnych kotwic patentowych pochodzą najczęściej od nazwisk konstruktorów, np. k.Halla i k.Danfortha

kplug.jpg (5875 bytes)

Kotwica pługowa- zwana też CQR (Coastal Quick Release), ma jedną łapę w kształcie podwójnego lemiesza. Oś obrotu łapy nie jest prostopadła do trzonu, co w połączeniu z kształtem lamiesza powoduje takie zagłębienie się kotwicy w dno, że po naprężeniu liny lub łańcucha, łapa znajduje sie pod trzonem. Zakopuje się ona bardzo łatwo w dno miękkie bez względu nato, jak na nie upadnie. Kotwica taka jest wygodna w użyciu i ma sporą sprawność, toteż jest obecnie bardzo popularna na jachtach. Zaprojektował ją w latach 20-tych w Wielkiej Brytani Sir Geoffrey Taylor.

kotwica czterołapowakotwica cztrerołapowa składana

Kotwica czterołapowa- tzw.rybacka (potocznie drapak lub kot) jet często używana na małycj jachtach śródlądowych, Kotwice takie stosowano dawniej powszechnie na szalupach i łodziach wiosłowo-żaglowych. Używa się jej także do uwalniania łańcuchów i lin kotwicznych oraz oraz kotwic zachaczonych o przeszkody na dnie. Odmianą jest kotwica czterołapowa składana. Jej trzon ma u góry przekrój okrągły, a na dole kwadratowy. Po rozłożeniu rochome ramiona zabezpiecza się zatyczką.

Kotwica zawoźna (werp)- stosunkowo lekka, jest pomocna przy ściąganiu jachtu z mielizny

Kotwica martwa- służy do zakotwiczenia na stałe latarniowców, becek cumowniczych, pław. Dużą siłę trzymania zapewnia duża masa (np. bloki żelazobetonowe) i kształt (grzyba, śruby wkręconej w twarde dno).

OPRACOWANIE: "KTOSIA"
Na podstawie: "Encyklopedia żeglarstwa

Strona główna / Trochę techniki / Kotwice